Met het lustrum in zicht kijken we terug op de afgelopen jaren. En met wie kunnen we dat beter doen dan met Paul van Deursen, mede-eigenaar van Onderwijs.pro.
Wat was jouw drijfveer om Onderwijs.pro op te richten?
Voordat ik 5 jaar geleden Onderwijs.pro opstartte was ik zelfstandig ondernemer. Zo’n 15 jaar heb ik als projectleider bij diverse hogescholen in Nederland opleidingen begeleid die een slechte accreditatie hadden gekregen van de NVAO. In de meeste gevallen ging het om een te laag of onvoldoende geborgd eindniveau. Op deze hogescholen werd door een stafdienst het curriculum en de toetsing aangepast, waardoor het er op papier beter uit kwam te zien. Maar deze wijzigingen landden niet in de organisatie en de beoogde kwaliteitsverbetering hield geen stand. Daarbij merkte ik dat onderwijskundigen en kwaliteitsadviseurs teveel op hun eigen eilandjes zaten. De onderwijskundigen moesten meer naar de context kijken, zoals de wijze waarop het onderwijs georganiseerd was, het leiderschap, de governance, de kwaliteitszorg, de cultuur enz.. Terwijl de kwaliteitsadviseurs aan de andere kant veel meer kennis moesten krijgen van onderwijskundige aspecten van het onderwijs, zoals de didactiek en de inhoud. Daarom probeerde ik beiden te combineren en pakte onderwijsvernieuwing daarmee integraal aan. De onderwijsvisie, organisatie, cultuur, professionaliteit, leiderschap en curriculum werd daarbij duidelijk neergezet, uiteraard ten diensten van het curriculum en de onderwijsuitvoer. Een flinke aanpassing in het begin, maar uiteindelijk zorgde dit naast beter onderwijs ook voor een betere werksfeer met als gevolg dat de kwaliteitsverbetering stand hield.
In mijn eentje kon ik maximaal 3 projecten per jaar doen. Ik wilde dit graag uitbreiden zodat er meer opleidingen en daarbij docenten, managers en andere professionals in het onderwijs ondersteund zouden worden. Zo’n uitbreiding wilde ik niet alleen aan gaan. Ik heb lang gezocht naar een geschikte partner waar ik mee kon sparren. Die heb ik uiteindelijk gevonden in Chhetri Ober. Chhetri werkte vanuit dezelfde visie maar vanuit een andere invalshoek, meer als onderwijskundige, op docent – en teamniveau.
Zijn er zaken waar je in de opstartfase van Onderwijs.pro tegenaan bent gelopen?
Er zijn opdrachten geweest waar veel tijd in is gestoken, die we uiteindelijk niet kregen. En er waren opdrachten bij scholen die onderwijs leverden waar wij niet achter stonden waardoor we deze zelf niet door hebben laten gaan. Denk aan scholen die vanuit een strikt traditionele onderwijsvisie klassikaal, op kennis gericht onderwijs met veel controlerende toetsen wilden aanbieden. Of onderwijs dat inhoudelijk niet gestoeld was op evidentie.
Ook zijn we een innovatie project gestart, CodeTalent (programmeren en computationeel redeneren in het basisonderwijs). Dit hebben we af moeten blazen omdat het curriculum in het basisonderwijs al te vol zit, de docenten geen extra lessen erbij konden en wilden geven en de scholen niet voor de kosten konden opdraaien. Wat zou betekenen dat dit door de ouders zelf bekostigd had moeten worden en een dure opleiding alleen voor de allerrijksten past niet bij onze visie.
Het meest hebben we ons misschien wel vergist in het aannemen van personeel. Onderwijs.pro heeft een aparte cultuur. Een cultuur die op en top professioneel en resultaatgericht is en waar je zelf verantwoordelijk bent voor het indelen van je werktijden en vakanties. Je krijgt alle professionele ruimte om je opdracht zelf in te vullen, zolang de opdrachtgevers en je collega’s hier maar geen last van hebben en de kwaliteit van wat je levert maar tijdig en oké is. Sollicitanten zijn heel enthousiast als ze dit horen. Maar de keerzijde hiervan is dat je volledig in de wind staat, je werk is volledig transparant en jij bent verantwoordelijk voor het werk en de kwaliteit die je aflevert. Hier moet je tegen bestand zijn. In het begin is hier tijdens de sollicitatiegesprekken te weinig op doorgevraagd, waardoor we na een periode van enorme groei ook een flinke leegloop hadden omdat de cultuur toch niet bij deze mensen paste. Later hebben we de slogan bedacht: slimme doeners, met lef. Dat lef slaat op het kunnen en willen dragen van professionele verantwoordelijkheid. Voor ons een kernelement van onze cultuur.
Ben jij zelf ook zo’n slimme doener met lef?
Slim staat voor mij voor het bedenken van wat we weten om een probleem op te lossen. We zijn allemaal onderwijskundigen dus we hebben samen een schat aan onderwijskundige kennis en ervaring. We kunnen dus per probleem of opdracht snel in kaart brengen wat er aan relevante informatie (evidence informed) te vinden is. Dit doen we samen en snel.
Vervolgens maken we op basis daarvan een oplossingsrichting. Dat doen we direct en snel, daar zit het woord “doener” in voor mij. Op basis daarvan monitoren we heel secuur wat goed en minder goed uitpakt. Wat goed gaat blijven we doen en waar het niet of minder goed gaat sturen we bij. We leren door te doen! Iteratief. Het lef zit hem er in dat je zo durft te werken. Niet nog een keer een extra stuurgroep in het leven roepen, niet nog een keer dieper uitzoeken, maar aan de slag op basis van je weet, bijsturen en je over je successen en teleurstellingen willen verantwoorden. Wat je hebt gedaan, waarom je bepaalde keuzes hebt gemaakt, waar je de fout bent ingegaan, hoe je dit hebt hersteld, het ontvangen van feedback en daarvan leren.
Dus om de vraag te beantwoorden… Ja! Zo werken we denk ik allemaal, en ja, zo werk ik zeker ook.
Waar ben je het meest trots op?
Bovenal (een grote glimlach verschijnt op Paul zijn gezicht) ben ik apetrots op het team van Onderwijs.pro. Het zijn ontzettend leuke professionals die elkaar opzoeken en aanspreken, er is een feedbackcultuur, een lerende organisatie. Mensen moeten eerder afgeremd worden omdat ze zo nieuwsgierig en enthousiast zijn dan aangespoord worden om hun werk te doen. Een team dat gek is op hun vak en het verbeteren van het onderwijs. Ze zijn niet alleen resultaatgericht en professioneel (afspraken worden ook werkelijk altijd en tijdig nagekomen) maar werken daarnaast altijd met tact en oog voor hun klanten, echte verbinders. En juist daardoor halen we de mooiste opdrachten binnen en mag ik nu daadwerkelijk zeggen dat we door het hele land aan het werk zijn en vele vakgebieden, in het hbo en mbo, onderwijs, toetsing en bijvoorbeeld flexibilsering verder brengen. En dat is waarvoor we oorspronkelijk met Onderwijs.pro gestart zijn.